Wałek rozrządu
Jedną z ważniejszych części w każdym samochodzie jest wałek rozrządu. Jego zadaniem jest sterowanie pracą zaworów: zarówno tych ssących, jak i wydechowych. To właśnie dzięki wałkom rozrządu możliwe jest otwieranie i zamykanie się zaworów. Wałki rozrządu biorą również udział w olejeniu silnika. Wpływają także na napędzanie aparatu zapłonowego, pompy oleju, paliwa i pompy wtryskowej. Kiedy wałek rozrządu zaczyna szwankować, właściciel auta ma więc naprawdę poważny problem.
Budowa wałków rozrządu
Typowy wałek rozrządu jest najczęściej zbudowany z:
-zakończenia przedniego;
-krzywek;
-czopów łożyskowych;
-mimośrodów.
W wielu wypadkach pojawia się także koło zębate. Aby zmniejszyć wagę wałka bądź umożliwić przepływ oleju, często przewierca się jego środek.
W silnikach jednorzędowych na jeden cylinder stosowane są na ogół dwie krzywki. Jedna przypada na zawór ssący, druga zaś na zawór wydechowy. Dostępne dzisiaj silniki mają coraz częściej od czterech do nawet pięciu zaworów na cylinder. W takich przypadkach niezbędne jest zastosowanie tak zwanych rozgałęźników dźwigowych. Rozwiązaniem jest także drugi wałek rozrządu. Jeden przypada na zawory ssące, drugi zaś na zawory wydechowe. Starsze konstrukcje, a więc starsze samochody, to łożyskowanie wałku rozrządu w kadłubie silnika. W silnikach rzędowych stosowanych obecnie wałek rozrządu jest najczęściej ulokowany na głowicy. Dzięki temu udaje się zmniejszyć liczbę części i elementów ruchowych rozrządu. Konsekwencją jest zdecydowanie cichsza praca silnika.
Działanie wałków rozrządu
Układ rozrządu jest napędzany przez wał korbowy. Najczęściej w samochodach osobowych stosuje się pasek zębaty, który przenosi napęd. To rozwiązanie, które sprawdza się naprawdę dobrze. Możliwe jest zastosowanie również łańcuszka rozrządu. To rozwiązanie jeszcze lepsze, ale związane z koniecznością poniesienia większych kosztów. W samochodach ciężarowych, a także niektórych osobówkach stosuje się koła zębate. Jeden pełen obrót wałka rozrządu to dwukrotny obrót wałka korbowego. W efekcie możliwe jest sterowanie zaworami. Kiedy wał korbowy obraca się po raz pierwszy, w silniku zachodzi proces zasysania mieszanki bądź powietrza. Zawody ssące są wówczas otwarte. Następnie otwierają się zawody wydechowe, dzięki czemu możliwe jest szybkie i bezproblemowe odprowadzenie spalin. Jeśli mówimy o pracy wałków rozrządu, nie możemy zapomnieć o tym, że podczas pracy dochodzi do wytwarzania dużych sił tarcia. Do tego dochodzą siły gnące i skręcające, które również nie są bez znaczenia.